روح و نفس

در بررسي تاريخي علوم اسلامي به مسائل مشترك ميان علم كلام و قرآن و حديث برمي‌خوريم كه گاهي سبب برخورد و مباحثات بسياري ميان اصحاب عقل و نقل گرديده است. يكي از اين مسائل مسئله روح و نفس است.

يكي از كتابهايي كه توانسته مسئله روح و نفس را از زواياي مختلف قرآني، حديثي، كلامي، فلسفي و عرفاني مورد بررسي قرار دهد و آراء مختلف را تحليل و بررسي كند كتاب روح و نفس تأليف آيت‌الله سيد محمدخامنه‌اي است.

مؤلف معتقد است: در نگاه قرآني روح و نفس دو حقيقت جداگانه‌اند؛ روح از سنخ و مايه امر ربوي و الهي است و عامل ابداع و تكوين در جهان است اما نفس برخلاف نگاه فلسفي، كه جداي از بدن انگاشته مي‌شود بر مجموعه تن و جان اطلاق شده است.

اين اثر شامل چهار فصل به انضمام دو مقاله است كه عبارتند از:

فصل اول: ماجراي نفس و روح در صدر اسلام.

فصل دوم: روح و نفس در قرآن و حديث.

فصل سوم: روح در فلسفه، كلام، عرفان و حكمت متعاليه .

فصل چهارم: روح و نفس در آراء شيخ مفيد

ـ روح افلاطوني در فلسفة ملاصدرا

ـ نفس در حكمت متعاليه ملاصدرا

نويسنده پيرامون روح و نفس در فلسفه اسلامي مي‌گويد: در فلسفه اسلامي ايندو يك حقيقت دانسته مي‌شوند و در ادامه دربارة نظر صدرالمتألهين پيرامون اين مسئله مي‌گويد: ملاصدرا كه در صدد نزديك كردن فلسفه به آموزه‌هاي ديني با توجه به جسمانية الحدوث بودن نفس بود روح و نفس را دو حقيقت دانسته است و معتقد به وجود سابق روح است. او در اواخر عمر خود، يعني در حكمت عرشيه بسيار به ديدگاه قرآني نزديك شده است.

چاپ دوم اين كتاب در 225 صفحه و در قطع رقعي از سوي بنياد حكمت اسلامي صدرا به طبع رسيده است.