تفسير القرآن الكريم؛ جلد هشتم (سوره واقعه، و جمعه، و طارق )

آخرين جلد از مجموعه هشت جلدي تفسير قرآن كريم نوشته صدرالمتألهين به تفسير سوره های واقعه، جمعه، طارق، اعلي و زلزله اختصاص دارد. این مفسر برجسته درتفسير اين سور، همان انسجام و حسن سليقه اي را كه در ديگر تأليفات تفسيري خود به خرج داده، بكار برده است.

وي در مقدمه تفسير سوره اعلی بيان مي دارد كه مطالب آورده شده در اين تفسير، فيوضات ملكوتي است كه از ملاء اعلي بر او افاضه شده، زنده دلان را از آن بهره است و مرده دلان بي بهره.

صدرالمتألهين تفسير خود از سوره مباركه اعلي را بعد از پيش گفتاري كوتاه در هفت تسبيح دسته بندي نموده و در هر تسبيح، شمه اي از وجوه برتري خداوند را همگام با آيات اين سوره، بيان داشته است. مفاد هر کدام از اين تسبيحات عبارت است از:

تسبيح اول: استدلال بر تقدس و تجرد ذات خداوند با توجه به آفرينش حيوان.

تسبيح دوم: استدلال بر عنايت، حكمت و تنزيه ذات خداوند با توجه به هستي نبات.

تسبيح سوم: استدلال بر عظمت ذات خداوند و تنزيه صفات وي از نقائص امكاني بواسطه برقراري نبوتها.

تسبيح چهارم: اشاره اي به گوناگوني مردم در سعادت و شقاوت بر حسب كمال علمي.

تسبيح پنجم: اشاره اي به گوناگوني مردم بر حسب سعادت و شقاوت عملي درآخرت.

تسبيح ششم: درباره معاد و گوناگوني مردم در آن از جهت تفاوت همّتهايشان در طلب لذّات.

تسبيح هفتم: در جمع بندي معارف اين سوره و اشاره به وحدت اين معارف در تمام اديان.

بدين ترتيب، از نظر صدرالمتألهين اين سوره كوچك، مشتمل بر اصول سه گانه توحيد، نبوت و معاد است که همه اديان الهي بر آن استوارند.

ازميان پنج سوره مباركه كه در جلد هشتم تفسير القرآن الكريم گردآوري شده است، سه سوره واقعه، جمعه و طارق به تصحيح، تحقيق و مقدمه آيت الله محمد هادي معرفت و دو سوره اعلي و زلزله به تصحيح، تحقيق و مقدمه دكتر سيد صدرالدين طاهري و باشراف آيت الله سيد محمد خامنه اي به زبان عربي و در 695 صفحه از سوي بنياد حكمت اسلامي صدرا به چاپ رسيده است.

در پايان كتاب، مجموعه كاملي از فهرست ها (احاديث، اشعار عربي و فارسي، نام اشخاص، مكانها و اصطلاحات) براي سهولت در امر تحقيق آمده است.