تفسير القرآن الكريم؛ جلد اول (تفسير سوره فاتحه)

از ميان تفاسير متعدد و متنوعي كه بر قرآن نوشته شده، تفسير صدرالمتألهين داراي امتياز و اهميت ويژه‌اي است تا جايي كه شايسته است عنوان «صدرالمفسّرين» نيز به وي داده شود. صدرا با نگاهي آميخته با فلسفه و عرفان و كشف و شهود به كلام الهي نظر كرده و يافته‌هاي شهودي خود را در قالب شرح و بيان علمي و ذوقي قرآن بيان نموده است. صدرا تفسير قرآن خود را در دوره‌هاي مختلف عمر، به نگارش در آورده است. با اين وجود روحي واحد بر همه اين تفاسير حاكم است.

در جلد اول از مجموعه هشت جلدي تفسير قرآن كريم، ابتدا ضمن سه دفتر، كلياتي در باب قرآن و حديث به قلم آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي و به زبان فارسی آمده است. در دفتر اول با عنوان قرآن شناسي، از معناي وحي، اعجاز قرآن، تاريخ قرآن، ساختار و سيماي قرآن و كاركرد و نقش اجتماعي قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. دفتر دوم به تفسير شناسي اختصاص دارد كه معناشناسي تفسير، روش در تفسير و اقسام تفاسير از مسائل مطروحه در اين دفتر می باشد. دفتر سوم در مورد تفسير كبير صدرالمتألهين است. در اين دفتر در باب انگيزه تأليف ملاصدرا از اين كتاب و روش تفسيري، مباني و منابع وي در تفسير صحبت شده است.

جلد اول اين دوره از تفاسير به تفسير سوره «فاتحة الكتاب» اختصاص دارد. صدرا پس از تفسير اين سوره، در فصلی جداگانه از فضائل اين سوره و نظم و ترتيب موجود در آن سخن گفته است.

در پايان اين كتاب براي سهولت در امر تحقيق فهرست احاديث، اشعار، اصطلاحات و منابع تحقيق آورده شده است.

جلد اول كتاب «تفسير القرآن الكريم» با تصحيح، تحقيق و مقدمه استاد محمد خواجوی و به اشراف آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي در 619 صفحه و به زبان عربی از سوي بنياد حكمت اسلامي صدرا به زيور طبع آراسته شده است.