خبر ويژه نامه فلسفه و كودك

 

ويژه نامه تخصصي  فلسفه و كودك  تحت عنوان" كودك ،تفكر ،خلاقيت"    به همت گروه پژوهشي فلسفه و كودك بنيادحكمت اسلامي صدرا  منتشر شد.اين ويژه نامه با مدير مسئولي آيت الله سيد محمد خامنه اي و با  سرپرستي زهره حسيني انتشاريافت .  فلسفه و كودك عنوان طرحي  است كه چند صباحي از عمر  آن در ايران ميگذرد

در سالهاي اخير توجه بسياري به امر تعليم و تربيت كودكان در سراسر جهان شده است. اين علاقه با درجات گوناگون در ديدگاهها و نقطه نظرات كارشناسان بچشم مي‌خورد. آموزش و پرورش كودكان يكي از مهمترين و بحث‌‌انگيزترين مقولات در دهه‌هاي اخير بوده و توجه به استقلال فكري، تفكر انتقادي و تفكر خلاق در كودكان رو به افزايش است و در اين راستا طرح معروف به فلسفه براي كودكان توانسته است راهگشاي بسياري از مشكلات و مسائل آموزش و پرورش باشد.

كارشناسان تعليم و تربيت بر اين باورند كه آشنا سازي كودك به مفاهيم فلسفي مي‌تواند علاوه بر تأثيرات مثبت گفتاري و شنيداري بر كودكان، اجتماعي شدن آنها را نيز تسريع كند و مهمتر از همه تفكر كودكان را تقويت نمايد. مفاهيم فلسفي (خصوصاً در قالب داستان كه داراي تأثير بيشتري است) مي‌تواند جرقه‌هايي در ذهن كودكان ايجاد كند كه روشنيش تا سالها در زندگي آينده آنها باقي بماند.

با توجه به اين مهم، هدف اين ويژه‌نامه آشنا كردن دست‌اندركاران تعليم و تربيت و اولياي دانش‌آموزان با طرح معروف به فلسفه براي/با كودكان و فعاليتهاي اين گروه در بنياد حكمت اسلامي صدرا است، شايد بتوان با ايجاد انگيزه و علاقه در مسئولين و معلمين و اولياي دانش‌آموزان، دري را بسوي فردايي بهتر بگشاييم و راهي را آغاز كنيم كه ديگران ادامه دهندة آن باشند.

آنچه در اين ويژه‌نامه خواهيد خواند نخست مصاحبه‌يي است با رياست بنياد صدرا و چند مقاله از اساتيد متخصص فلسفه و تعليم و تربيت و سپس بررسي فلسفه با كودكان در ايران و آنچه كه در بنياد حكمت اسلامي صدرا تا كنون گذشته است.

در سال 1383 دومين همايش جهاني ملاصدرا در تهران بكوشش بنياد حكمت اسلامي صدرا برگزار گرديد. در بخشي از اين همايش كارگاه فلسفه براي كودكان نيز تشكيل شد و پروفسور اسكار برايني‌فيه كه كارشناس آموزش فلسفه به كودكان در فرانسه مي‌باشد در اين جلسه توانست بصورت عملي روش كار با كودكان را نشان دهد. در بخشي از اين ويژه‌نامه گزارش مختصري از اين رويكرد عرضه شده است .

در بخشي ديگر روشها و نگرشهاي موجود در جهان بطور اجمال مورد مطالعه قرارگرفته ، در اين قسمت با استفاده از منابع گوناگون _ اعم از اينترنت، كتابها و مقالات _ به بررسي روشهاي موجود در جهان و تفاوت آنها با يكديگر پرداخته‌شده است .

ديدگاههاي گوناگون مورد بررسي قرار گرفته و تا حدي كه مقدور بوده به نقاط ضعف و قوت آنها اشاره شده و در ادامه روشهاي ارزيابي بررسي شده چه، ارزيابي در طرحهاي اجرايي و آزمايشي از جايگاه بالايي برخوردار است و بدون ارزشيابي، نواقص و كاستيها مشخص نمي‌شود و تكاملي در كار صورت نمي‌گيرد.

در بخش «با بچه‌ها» پاي صحبت بچه‌ها نشسته‌ و از آنها راجع به كلاسهاي فلسفه براي كودكان، داستانهاي فكري و بعضي مسائل ديگر پرسيده‌ شده است . صحبتهاي دانش آموزان جالب توجه بوده و نكات مهمي را مي‌توان از آنها دريافت.

در خلال گفتگوهاي آنها مي‌توان ميزان علاقه‌شان را به طرح جديد و تأثيرگذاري اين برنامه را بر روي زندگي و طرز تفكرشان دريافت. بعضي از دانش‌آموزان از نحوة اجراي آن انتقاداتي دارند اما در باره اصل برنامة فلسفه براي كودكان در مدارس و اهميت اجراي آن همگي متفق‌القول و موافقند و علاقه نشان مي‌دهند.

در بخش داستانهاي فكري به اين مهم ‌پرداخته شده كه چرا اصولاً فلسفه براي كودكان بر تأثير داستان تأكيد دارد و نقش و جايگاه قصّه در زندگي كودكان در كجاست. سپس اصول حاكم بر داستانهاي فكري بررسي شده و انواع داستانهايي را كه مي‌تواند بعنوان داستانهاي فكري براي آموزش فلسفه به كودكان و رشد تفكر آنها مؤثر باشد بر ‌شمرده‌ شده  و يك نمونه از داستانهاي فكري را نيز در آنجا امده است .

سرانجام «در دنياي كودكان» نام مقاله‌اي است داستانگونه كه از پروفسور متيوز نويسنده و متخصص انگليسي ترجمه و اقتباس شده است. وي در قالب ماجراهايي كه از كودكان نقل مي‌كند به كاوش در مفاهيم فلسفي موجود در ذهن و سئوالات كودكان مي‌پردازد و دنياي تفكر فلسفي آنها را براي ما وضوح بيشتري مي‌بخشد. براي تهيه اين ويژه نامه غلاقمندان  ميتوانند با بنياد حكمت اسلامي صدرا تماس برقرار نمايند .

برگشت