___________________________________________________________________

گردهمایی علمی- فلسفی «بازخوانی تاریخ فلسفه باستان (پیش سقراطیان)» رأس ساعت 3 بعد از ظهر روز سه شنبه٬ بیست و دوم آبان 1390 با حضور رئیس انجمن تاریخ فلسفه و بنیاد حکمت اسلامی صدرا٬ حضرت آیت الله سید محمد خامنه ای آغاز گردید. ابتدا دکتر حسین کلباسی با اعلام برنامه سخنرانیها و معرفی سخنرانان٬ گزارشی از کارهای علمی انجام شده بهمت مرکز تدوین تاریخ فلسفه و برنامه های آتی این مرکز ارائه کرد و به انجام رساندن این کار سترگ را بسیار شاق و دشوار دانست که هرچند افت و خیزهایی داشته ولی هرگز متوقف نشده است. دکتر حسین کلباسی٬ عضو هیأت رئیسه انجمن علمی تاریخ فلسفه اظهار کرد که بخشی از برنامه تدوین تاریخ فلسفه مربوط به تاریخ فلسفه غرب در دوره پیش سقراطیان است. در این گردهمایی تخصصی چهار تن از پژوهشگران حوزه فلسفه پیش سقراطی به سخنرانی پرداختند که بترتیب عبارت بودند از 1. دکتر پرویز ضیا شهابی 2. دکتر قاسم پورحسن 3. دکتر علی اصغر مصلح 4. دکتر مهرداد ملک زاده گزارشی کوتاه از سخنرانی های گردهمایی «بازخوانی تاریخ فلسفه باستان (پیش سقراطیان)». نخستین سخنران این گردهمایی دکتر ضیا شهابی عضو هیات علمی دانشگاه و مدیر گروه یونان باستان مرکز تدوین تاریخ فلسفه با موضوع «هراکلیت: شب روشن میان روز تاریک» به ایراد سخنرانی پرداخت. دکتر شهابی اظهار کرد واژه «لوگوس» هراکلیت تقریبا واژه ای ترجمه ناپذیر است اما به معنای «قول»٬ «سخن»٬ و «کلام» مشهور شده است. دکتر شهابی در ادامه سخنان خود این ادعا را مطرح کرد که «پری فوسه ئیس» یا «طبیعت» نزد هراکلیت همان «نوسیس» است. سپس قطعه ای از نوشته های برجامانده از هراکلیت را نقل کرد که در آن گفته است «فوسیس یا طبیعت دوست دارد خود را پنهان کند» « اگر به لوگوس گوش دهید هم سخن شدن با لوگوس همان هم سخنی با حق است». دکتر ضیا شهابی تفسیر این قطعه را چنین دانست که «به جزو اندر٬ کل را باید دید». درپایان٬ دکتر ضیا شهابی با اشاره به ابهام سخنان هراکلیت اظهار کرد که به عقیده هراکلیت «این لوگوس را مردم در نمی یابند٬ چه پیش از شنیدن و چه پس از شنیدن. لوگوس بیان حقیقتی است ورای فهم بشر». بیداران را عالم یکی است ولی خفتگان به عالم های گوناگون نظرمی کنند. دومین سخنران این همایش دکتر قاسم پور حسن بود که درباره  «آناکساگوراس» سخنرانی کرد. دکتر قاسم پور حسن اظهار کرد که دو قضاوت درباره آناکساگوراس وجود دارد یکی اینکه آناکساگوراس از میثولوژی یا افسانه پردازی عبور کرده است و دیگر آنکه وی برای نخستین بار عقل یا فهم را اساس کار قرار داده است. عضو هیأت علمی دانشگاه علامه و عضو هیئت رئیسه انجمن علمی تاریخ فلسفه این ادعا را مطرح نمود که آناکساگوراس طبق مدارک و مستندات تاریخی، اندیشه های اصلی خود را از ایرانیان وام گرفته است. اندیشه نوس به ویژگیهایی که آناکساگوراس از آن نام میبرد اندیشه ای ایرانی است. به عقیده آناکساگوراس «نوس در همه چیز نفوذ میکند٬ همه چیز را نظم میدهد. نوس نامحدود است٬ نوس آگاهی کامل بر همه چیز دارد و مختار تنهاست … ». دکتر پور حسن اظهار کرد که این ویژگیها اندیشه های هراکلیتوس را از آناکساگوراس جدا می کند. سومین سخنران گردهمایی «بازخوانی تاریخ فلسفه باستان (پیش سقراطیان)» دکتر علی اصغر مصلح دانشیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی بود که با موضوع «پیش سقراطیان موقفی برای گفتگوی غرب و شرق» سخنرانی نمود در آغاز سخنان خود اظهار کرد که ما برای گفتگوی میان فرهنگها نیاز به ریشه های مشترک و مشابهی داریم و این ریشه های مشترک در فیلسوفان پیش سقراطی یافت می شود. دکتر علی اصغر مصلح در ادامه سخنان خود افزود که کمترین حاصل گفتگو با متفکران پیش سقراطی درک ریشه های فرهنگ یونانی و مدرن و قرار گرفتن در موقفی است که خویشاوندی فرهنگها در آن جلوه گر می شود. چهارمین سخنران گردهمایی تاریخ فلسفه مهرداد ملکزاده٬ «پژوهشگر پژوهشکده باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی» و «عضو گروه تخصصی واژه گزینی باستان شناسی فرهنگستان زبان و ادب پارسی» بود که سخنرانی خود را تحت عنوان «پیشاسقراطیان و اندیشه ایرانی» آغاز کرد و این ادعا را مطرح نمود که بسیاری بر این باورند نخستین نطفه های اندیشه فلسفی در یونان نتیجه قرنها تاریخ اندیشه در مشرق زمین است. جهان یونانی در زمانه یی با آسیا٬ با شرق برخورد می یافته که سروری آن سامان، یکسره در کف ایرانیان و "شاهنشاهی هخامنشی پارسی" بوده است. یونانیان با یک مشرق زمین ایرانی شده مواجه بودند. این پژوهشگر باستان شناسی درپایان اظهار کرد که در اندیشه تمامی فیلسوفان پیش از سقراط از ثالس ملطی گرفته تا فیثاغورس ساموسی ریشه های ایرانی و آموزه های مغانی را می توان در یافت. این گردهمایی در ساعت 7 بعد از ظهر و پس از پرسش و پاسخ میهمانان مدعو و سخنرانان به کار خود پایان داد. گردهمایی بعدی تاریخ فلسفه نیز در اسفند ماه سال جاری در ادامه «بازخوانی تاریخ فلسفه باستان (پیش سقراطیان)» برگزار خواهد شد.

انتهاي پيام