_

  تاريخ: 13/2/1389

چاپ صفحه        ذخيره صفحه

گزارشي از سفر رئيس بنياد حكمت اسلامي صدرا به كشور اندونزي:

 

حضرت آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي، رياست بنياد حكمت اسلامي صدرا كه با هدف ديدار مردم و مسئولين اندونزيايي و شركت در سمينارها و نشست‌هاي فلسفي به اندونزي سفر كرد و طي زمان اقامت در اندونزي علاوه بر ديدارهاي فرهنگي برخي مقامات و شخصيتهاي سياسي، فرهنگي و ديني اين كشور، در مجامع علمي و دانشگاهي اندونزي، در تشريح و تبيين فلسفه و حكمت اسلامي صدرا سخنراني‌هايي ارائه نمودند.

اين گزارش به شرح مختصر سخنراني‌هاي ايشان در نشستها و سمينارهايي كه طي اين سفر صورت گرفت، مي‌پردازد:

 

___________________________________________________________________

 

 

اسلام، راه‌ رهايي از چالشها و آسيبهاي مدرنيته:

چالش‌هاي مدرنيته، موضوع يكي از سمينارهايي بود كه در مركز تحصيلات تكميلي دانشگاه اسلامي شريف هدايت‌الله جاكارتا برگزار گرديد. در اين سمينار كه جمعي از اساتيد و دانشجويان دوره‌هاي فوق ليسانس و دكتراي اين دانشگاه شركت داشتند، حضرت آيت‌الله سيدمحمد خامنه‌اي به عنوان سخنران اصلي سمينار، به تشريح دلايل و ريشه‌هاي تاريخي ظهور مدرنيته در اروپا و چالش‌هاي آن پرداخت و در اين زمينه اظهار داشت: ظهور مدرنيته برخلاف ادعاي غرب، ناشي از يك تحول و فرايند طبيعي تاريخي نبود؛ بلكه نظم خود ساخته و قراردادي بود كه بورژواهاي يهودي پس از فروپاشي نظام فئوداليته و در پي انقلاب فرانسه براي كنترل و مهار اين حركت، نظام فكري و فلسفي جديدي را بنام مدرنيته ايجاد كردند تا اين حركت اجتماعي و ضد فئوداليته را تبديل به حركتي سياسي نمايند.

  رئيس بنياد حكمت اسلامي صدرا، در بخش ديگر از سخنانش با اشاره به تجربه انقلاب اسلامي و نقش امام‌خميني «ره» به عنوان يك فيلسوف و عارف مسلمان در احياء ارزش‌هاي ديني و رهبري جامعه ايران بسوي استقلال، سعادت و پيشرفت؛ خاطرنشان ساخت اسلام هرگز با رشد علمي و پيشرفت در زندگي بشر مخالف نبوده و نيست، چرا كه به تعبيري ظهور اسلام، نوعي مدرنيته و تحولي به جلو وراهي نو بود. عقلانيت و اسلام دو وجه مشترك ميان همه انسانها و مسلمانهاست كه با تمسك بدان مي‌توان نجات يافت. آنچه كه امروزه با اسلام و فطرتهاي انساني سازگاري ندارد و چالش‌هاي بسياري را نيز براي بشر پديد آورده، مدرنيسم به عنوان يك مكتب ساختگي نظام سرمايه‌داري غرب در دوره استعمار جديد مي‌باشد كه در ماهيت و نتيجه تفاوت چنداني با نظام برده‌داري و فئوداليته ندارد.

 وي در بخش ديگري از سخنانش، اسلام را به دليل جايگاه برتر عقلانيت و هماهنگي آن با فطرت‌ها و نياز بشر، مناسب‌ترين راه براي رهايي از چالش‌ها و آسيب‌هاي مدرنيته دانست و بر ضرورت احياء تفكر فلسفي در ميان مسلمانان بويژه مراكز علمي و دانشگاهي تأكيد كرد.

 اين سمينار كه در روزنامه‌هاي پرتيراژ و سراسري اندونزي نيز انعكاس وسيعي داشت، پس از پرسش و پاسخ بكار خود پايان داد.

 

 تأثير متقابل فلسفه بر فرهنگ و نظام اجتماعي جوامع

 اين سمينار با حضور بيش از هفتصد تن از اساتيد، دانشجويان و پژوهشگران عرصه‌هاي فرهنگي و فلسفي دانشگاههاي شهر جوگجاكارتا واقع در استان جاوه غربي و در سالن اجلاس اين دانشگاه برگزار گرديد.

 حضرت آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي، رئيس بنياد حكمت اسلامي صدرا پيرامون موضوع فلسفه و فرهنگ و تأثير متقابل نظام فكري و فلسفي جوامع در ساختار فرهنگي و نظام اجتماعي آنان به تفصيل سخن گفتند. در اين سمينار ضمن نقد نظام فكري و فلسفي رايج در غرب و چالش‌هاي مدرنيته و پست مدرنيته غربي براي بشر امروز، مباحثي در ظرفيت‌ها و قابليتهاي نظام فكري و فلسفي اسلام در برپايي نظام اجتماعي سالم مطرح نمودند.

 بررسي موردي فلسفه اسلام و فرهنگ چيني موضوع ديگري بود كه در ادامه اين جلسه مطرح گرديد. آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي در ادامه سخنان خود در اين خصوص اظهار داشتند:

 جاده ابريشم، نه تنها مسائل مادي را ارتباط مي‌داد، بلكه موجبات تبادل افكار، فرهنگ، دانش و علوم، صنعت، فلسفه و عرفان را نيز فراهم آورد؛ از اين جاده بود كه چين ارتباط خود را با فرهنگ و علوم و دانش اسلامي پيدا كرد.

 همچنين در دورة حكومت مغول (سلسله يوآن در چين)، فعاليت دانشمندان اسلام و گسترش آثار و كتب آنها در همه زمينه‌ها مانند ستاره‌شناسي، رياضيات، پيشگويي، شيمي، جغرافيايي، دارويي، ادبيات، فلسفه و تاريخ مورد پشتيباني و قبول آنها بوده است. جمال‌الدين يكي از ستاره‌شناسان ايراني در 267 ميلادي، 7 مورد از تجهيزات ستاره‌شناسي و ابتكارات خود را به امپراطور پيشنهاد داد. يكي از آنها، ماكت كره زمين بود كه از كرويت زمين حكايت مي‌كرد، و همچنين كتب طب و درماني آثار فاصله الرازي و ابن‌سينا به چين برده شد.

 آثار فلسفي ابن‌سينا و الرازي و شاگردانشان به ميان مسلمانان چيني وارد شد. اين وضعيت، فيلسوفان مسلمان را به بررسي تطبيقي بين فلسفه و فرهنگ اسلام با فلسفه چين قديم مانند كنفوسيوس، مذهب چينايي و بوديسم كشاند.

 بطور مسلّم دانش، حدود منطقه‌اي و جغرافيايي نمي‌شناسد. اثر متقابل انواع افكار و فرهنگها پديده‌اي اجتناب‌ناپذير است و درك عمق تأثير فلسفه و عرفان اسلامي برنو كنفوسيوسم به تحقيق بيشتري نياز دارد.

 

 ديدار با اساتيد و بانوان دانشگاه الشافعيه جاكارتا

 اين نشست نيز با حضور بيش از 70 تن از اساتيد و بانوان دانشگاه الشافعيه جاكارتا، اعضاء اتحاديه زنان مسلمان اندونزي و همچنين جمعي از زنان و بانوان ايراني برگزار گرديد. در ابتدا رايزن فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در جاكارتا طي سخناني، پرداختن به مبحث و موضوع زنان را بدليل ارتقاي جايگاه و نقش زنان در تحولات سياسي، اقتصادي و فرهنگي در دنياي معاصر، آسيبها و چالشهاي ناشي از نگاه و تفسير مدرنيته غربي از زن و همچنين پرسشها و شبهات مطرح شده از سوي رسانه‌ها و محافل غربي در خصوص جايگاه و نگاه اسلام به زن حائز اهميت دانست و بر نقش و قدرت تأثيرگذاري زنان مسلمان ايران و اندونزي در توسعه و گسترش هرچه بيشتر همكاري و مناسبات دو كشور تأكيد كرد. آيت‌الله سيدمحمد خامنه‌اي در اين نشست بتفصيل در خصوص شخصيت و موقعيت زن در اجتماع بشري از نگاه اسلام (قرآن و دستورات پيامبر«ص» و اهل بيت آن بزرگوار«عليهم‌السلام») سخن گفت، كه خلاصه بيانات ايشان بشرح زير ميباشد :

اساساً بشر پديدة عجيب و پيچيده و در اين ميان زن پيچيده‌تر از مرد ميباشد. در تمام تمدنها و حتي تمدنهاي مدرن اين پديده بدرستي شناخته و معرفي نشده و بهترين معرف زن و موقعيت زن را، اسلام (قرآن و احاديث) براي اولين بار بيان كرد.

 امروز اگر در دنيا كلمه‌اي مثل دفاع از زن وجود دارد (گرچه محتوي ندارد) متأثر از پيام نوراني دين اسلام است و اگر اسلام نبود، وضع زن امروز همان وضع وي در دوران روم و يونان قديم و در مسيحيت و يهوديت بود.

قوانين اسلام توسط پيامبر(ص) و اهل بيت ايشان «عليهم‌السلام» تبيين شد، هرچند حكومتهاي بعد به قوانين عمل نكردند و مردم نيز آنها را فراموش كردند، در نتيجه اگر امروز در جامعه اسلام، حقوق زن رعايت نمي‌شود، ربطي به نظريه و قانون اسلام ندارد، اين به علت دور شدن از اساس اسلام است. لذا در هر زماني زنان و مردان بايد سعي كنند كه اول خود را اصلاح كنند و بعد حقوق زن را ادا كنند.

 امروز تمدن به ظاهر مدرنيته و به ظاهر به نفع زن، در واقع عليه زن است. امروز زن در دنياي غرب از مزاياي زن بودن استفاده نمي‌كند، ولي از مشكلات زن بودن رنج مي‌برد و بلاتكليف است، برعكس زن در اسلام مهم و محور است و شرط لازم اين است كه زن، خود را بشناسد و تصور نكند كه بايد در برابر مرد قرار گيرد، بلكه او محافظ روحي و فطري مرد است و همچنين مسئول پرورش فرزندان خود است كه بتواند نسل سالمي را به جامعه تقديم كند. البته زن مسئوليت ايجاد امنيت خانواده را نيز دارد (آيه قرآن:... وجعل بينكم موده و رحمه) و يك زن سالم مأمور اجراي امنيت در خانواده است.

پس از اتمام سخنان استاد سيدمحمد خامنه‌اي، ايشان به پرسش‌هاي مطرح شده از سوي برخي بانوان حاضر در جلسه پاسخ گفتند.

 ديدار و نشست شخصيت‌هاي سياسي، فرهنگي و ديني اندونزي با حضرت آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي

در پي سفر حضرت آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي به اندونزي جمعي از شخصيت‌هاي سياسي، فرهنگي و ديني اندونزي با حضور در محل اقامت ايشان، با وي ديدار كرده و پيرامون مباحث فرهنگي دو كشور بحث و تبادل نظر بعمل آوردند.

در اين نشست كه خانم دكتر سيتي فضيله مشاور فرهنگي اجتماعي رئيس جمهور در كابينه جديد، و وزير سابق بهداشت اين كشور، دكتر اميدان رئيس مجلس العلماي اندونزي، دكتر ازياكسا داوود، وزير امور جوانان، دكتر ريزال بصري، دبير هيئت مشاوران رئيس‌جمهور، دكتر ام‌فتوا، نماينده مجلس، دكتر سيف‌الدين اثير و دكتر اقبال دو تن از معاونين سازمان نهضت العلماء حضور داشتند.

 در ابتدا رباني، رايزن فرهنگي با اشاره به پيشينه و سابقه روابط دو كشور بزرگ ايران و اندونزي اظهار داشت: سطر سطر تاريخ مناسبات دو ملت ايران و اندونزي مشحون از خاطرات دوستانه است و عليرغم هزاران كيلومتر فاصله جغرافيايي و برخي تمايزات و تفاوتهاي فرهنگي موجود، يك ايراني همانقدر از ديدن يك اندونزيايي مشعوف و خرسند مي‌گردد كه يك اندونزيايي از شنيدن نام ايران و ديدن يك ايراني در خيابانهاي جاكارتا و ديگر شهرها.

وي فرهنگ را وزنه اصلي مناسبات دو كشور خواند و ابراز اميدواري كرد كه مجامع فرهنگي ديني و دانشگاهي دو كشور بيش از گذشته بتوانند از اين ظرفيت، در مسير منافع امت اسلامي، تقويت همكاري‌ها و ارتباطات دو كشور بهره گيرند.

خانم دكتر سيتي فضيله، مشاور رئيس جمهور اندونزي نيز طي سخناني با اشاره به خاطرات سفرش به ايران و تجليل از مواضع و ديدگاههاي مسئولين ايراني، اظهار داشت: در دوران وزارتم در كابينه قبلي كتابي نوشتم با نام «زمان تغيير فرا رسيده است» كه در آن از نظام ناعادلانه در جهان و بي‌عدالتي‌هاي جاري در سازمانهاي بين‌المللي از جمله بهداشت جهاني سخن رفته است و آمريكا و مسئولين آنرا عامل بسياري از نابساماني‌ها خواندم.

 دكتر اميدان، ديگر سخنران اين جلسه طي سخناني با اشاره به امضاي تفاهم‌نامه همكاريهاي ديني بين اين مجلس و مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، ابراز اميدواري كرد توسعه ارتباطات و همكاريها ميان مجامع ديني و فرهنگي دو كشور راه را بيش از پيش جهت همدلي و همگرايي دو بخش سني و شيعه جامعه اسلامي هموار نموده و امت اسلامي را از بركات آن بهره‌مند نمايد. ديگر اعضاء شركت كننده در اين جلسه نيز هر يك پيرامون مناسبات دو كشور سخن گفتند.

حضرت آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي نيز در اين نشست ضمن ابراز خرسندي از سفرش به اندونزي و ديدار با مسئولين اين كشور، تقويت همدلي، همكاري و ارتباط ميان جوامع اسلامي و پرهيز از اختلافات را مهمترين وظيفه هر مسلمان دانست و يادآور شد اين وظيفه و مسئوليت با توجه به تلاش گسترده دشمنان اسلام جهت برنامه‌ريزي و اجراي طرح‌هاي تفرقه‌برانگيز بيش از گذشته حائز اهميت است و از همسويي برخي كشورها و مجامع ديني مسلمان با نقشه‌ها و طرح‌هاي اختلاف افكنانه دشمنان ابراز گلايه كرد.

 

وي ضمن تشريح سياست‌ها و عملكرد نظام جمهوري اسلامي ايران در راه وحدت امت اسلامي، تقويت همكاري در امضاء و اجراي تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهاي همكاري‌ها، مبادلات فقهي و حقوقي، ارتباطات علمي و دانشگاهي و همچنين توسعه مبادلات و ارتباطات ميان مجامع ديني و فرهنگي دو كشور را ضروري خواند و از مسئولين اندونزيايي حاضر در جلسه خواست با جديت بيشتر در تحقق اين اهداف مساعدت نمايند.

 همچنين در زمان اقامت رئيس بنياد حكمت اسلامي صدرا در اندونزي، ايشان با جمعي از شيعيان، طلاب و مبلغين ديدار و گفتگو نموده و از برخي مراكز فرهنگي و تاريخي در جاكارتا و جوگجا نيز بازديد بعمل آوردند.

اين ديدار دوستانه كه در راستاي اهداف علمي‌ـ فرهنگي دو كشور ترتيب داده شده بود، با بدرقه مسئولين كشور اندونزي در فرودگاه جاكارتا پايان يافت .

   انتهاي پيام

 

 

 

 

 

 

 

 

     صفحه بعدي            بازگشت به صفحه اصلي             صفحه قبلي