|
سرمقاله |
|
|
نگاهي جديد به مقدمات , جايگاه و آثار بحث زيادت وجود بر ماهيت « دکتر زهرا مصطفوي» چكيده يكي از مباحث فلسفي كه جايگاه واقعي آن مورد غفلت واقع شده، بحث زيادت وجود بر ماهيت است. بررسي دقيق اين بحث براساس نظريه اصالت وجود و اتحاد خـارجـي آن بـا مـاهيت به تفسيري خاص از كلمات صدرالمتألهين نيازمند است. برداشت خاص از نظريه اصالت وجود صدرايي و رابطه ماهيت با وجود، تصحيح تفسير و تبيين جايگاه بحث زيادت وجود بر ماهيت، بررسي آثار فلسفي اين بحث، تفسير كلا‌م اشعري در اتحاد معنوي وجود و ماهيت، اصلا‌ح نگرش به بحث الحق ماهيته انيته، توضيح نظريه شبح در وجود ذهني بر اساس اصالت وجود و ماهيت، ارائه راه‌حل براي آن و تـبـيـيــن وجـود كلـي طبيعـي در خـارج، از مسـائـل بهم‌تنيده‌يي است كه در اين مقاله با ابتكارات گوناگون به شرح و حل آنها پرداخته شده است. كليدواژگان وجود ماهيت زيادت انيت شبح اصالت وجود اصالت ماهيت
|
|
|
مقايسه ميان نظر ملاصدرا و فارابي درباره ((رئيس اول مدينه)) «دكتر رضا اکبريان» چكيده يكي از پرسشهايي كه اخيراً مطرح شده اين است كه ملاصدرا پايه‌گذار مشرب جديد در فلسفه و عرفان به عقل معاش انسانها عنايتي نداشته و رويكرد مسلط در تفكر و انديشه او پرداختن به عقل معاد و امور معنوي و اخروي مردم بوده است و اگر مطالبي هم در اين زمينه دارد برگرفته از مطالب فلاسفه پيشين چون فارابي و ابن‌سينا بتبع افلا‌طون و ارسطو مي‌باشد. بدين سبب بر آن شديم تا نظريات اين فيلسوف شيعي را درباره رئيس اول مدينه و شرايط و صفات او كه يكي از مسائل مهم فلسفه سياسي است و از ارزش تطبيقي بالا‌يي برخوردار است، در مقايسه با نظريات فارابي عرضه نماييم تا معلوم شود كه چگونه او توانسته در پرتو تعاليم قرآني و روايي بخصوص تعاليم امامان شيعه كه بخش قابل توجهي از آنها ناظر به مباحث سياسي و اجتماعي است، نظريات جديدي ارائه بدهد. پر واضح است كه او نمي‌توانسته نسبت به آنها بيتفاوت مانده و به تفسير و تبيين آنها نپردازد. كليدواژگان رئيس اول مدينه فلسفه سياسي فارابي ملاصدرا
|
|
|
ابتکارات فلسفي ملاصدرا و نقش آنها در نظريه عالم صغير و انسان کبير «دكتر رضا اکبري» چكيده ملا‌صـدرا درباره رابطه عالم صغير و انسان كبير مطالب فراواني را در كتابهاي خود ذكر كرده و اين مسئله براي او آنقدر اهميت داشته كه وعده نگارش كتاب مستقلي را در اينباره داده است. در نظريه‌يي كه ملاصدرا در اين مورد ارائه كرده است مباني فلسفي او از جايگاه رفيعي برخوردار است. اصالت وجود، وحدت حقيقت وجود، تشكيك وجود، فقر وجودي، حركت جوهري، عوالم كلي وجود، نفي نظام جنسي و فصلي و قوس صعود و نزول از جمله مباني اثرگذار در نظريه» ملاصدرا در اين زمينه است. ملاصدرا بيان مي‌كند كه انسان با دست يازيدن به مرتبه» عقل بالفعل، عالم صغير و بلكه انسان كبير است. جهان نيز بدليل وحدتي كه دارد انسان كبير است. در نظرية ملاصدرا انسان كامل از جايگاه رفيعي برخوردار است. كليـدواژگـان انسـان كبيـر عـالم صغير اصالت وجود انسان‌شناسي جهان‌شناسي
|
|
|
جستاري در باب نسبت عالم با خدا با نگاه ويژه به غزالي و ابن رشد «عبدالله نيک سيرت» چكيده از هنگام ترجمه متون فلسفي يوناني به زبان عربي در قرن دوم هجري و اقبال چشمگير دانشمندان و حكماي اسلا‌مي به انديشه‌هاي فلسفي و كلا‌مي و عرفاني آنها و امتزاج و اختلا‌ط آن آراء و افكار با عقايد و معارف اسلا‌مي، نزاع و اختلا‌ف بين متشرعين و تمام كساني كه دغدغه حفظ انديشه‌هاي ناب ديني را در سر مي‌پرورانند از يكسو و انديشمندان و فلا‌سفه‌يي كه سعي در توانا نمودن و استدلا‌لي كردن مباني و مبادي ديني را داشته‌اند از سوي ديگر، درگرفت. اين نزاع و درگيري بويژه در قرن چهارم و پنجم شدت بيشتري يافت و با شتاب فزاينده‌يي سراسر مجامع علمي و مراكز ديني آن زمان را دربرگرفت. در اين بين يكي از محوريترين مسائل مورد اختلا‌ف بين فلاسفه و متكلمان مسئله ازليت عالم و نسبت آن با خداي متعالي بوده است. جالب است بدانيم كه همين مسئله ازليت عالم بهمراه دو مسئله ديگر يعني علم باري تعالي به جزئيات متغيره و معاد جسماني سه مسئله مهمي بودند كه بسبب آنها ابوحامد غزالي فتواي كفر فلاسفه را در قرن پنجم هجري صادر كرد. كليدواژگان نسبت عالم با خدا غزالي ابن‌رشد فاعليت بالطبع فاعليت بالا‌راده فاعليت خدا
|
|
|
خيال در مقام توجيه و تبيين از فارابي تا صدرالمتالهين «دکتر ناديا مفتوني و دکتر احد فرامرز قراملکي» چكيده خيال بمثابه قوه‌اي از قواي نفس مورد توجه فارابي است ولي مباحث توجيه خيال بشيوه متاخران در آثار وي مطرح نيست. ابن‌سينا قوه خيال را ضمن قواي متعدد ديگر براي نفس به اثبات مي‌رساند و ملا‌ك تعدد و تعداد قوا را به دست مي‌دهد. سهروردي قواي سينوي را با اين هدف كه ادراك خيالي را توسط عالم مثال تبيين كند نفي مي‌نمايد. صدرالمتألهين در نفي يا اثبات عالم مثال مورد دو گونه داوري قرار گرفته است. همانگونه كه گروهي از حكما تبيين تخيل و اموري چون وحي، معاد، خوارق عادت، روِيا،... را موقوف بر عالم مثال مي‌دانند، گروهي ديگر همه اين امور را توسط قوه خيال تبيين مي‌نمايد. كليدواژگان قوه خيال عالم مثال جسماني مجرد تعدد قوا
|
|
|
تصحيح شرح بيتي از گلشن راز تاليف محقق دواني «دكتر محسن جاهد و دکتر سحر کاوندي» چكيده گلشن راز اثر شيخ محمود شبستري يكي از برجسته‌ترين منظومه‌هاي عرفاني بشمار مي‌رود كه در تبيين و تشريح هر سخن از آن تلا‌شهاي بي‌شماري صورت گرفته است. علا‌مه محقق دواني از جمله بزرگاني است كه رساله‌اي مختصر در شرح بيتي از گلشن راز دارد: «تفكر رفتن از باطل سوي حق به جزء اندر بديدن كل مطلق» او اين بيت را از نگاه عرفاني شرح كرده است. از اين رساله نسخ متفاوتي در دست است كه گاهي در آنها پراكندگي و تفاوت به چشم مي‌خورد. رساله حاضر تصحيحي است از اين رساله علا‌مه دواني كه بطور مستدل و با توضيح لا‌زم ارائه شده است. كليدواژگان گلشن راز شبستري محقق دواني عرفان تصوف اسماء صفات اعيان ثابته تعين تمثل
|
|
|
معرفي کتاب |
|
